Khi mới sinh ra, bé đã có khả năng phản xạ trước những âm thanh xung quanh, tuy nhiên, việc phát triển khả năng ngôn ngữ của trẻ phải cần thời gian và hỗ trợ từ người lớn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá các giai đoạn tập nói của trẻ, giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về quá trình này và làm thế nào để hỗ trợ con ngay từ những ngày đầu.
1. Giai đoạn bé dưới 6 tháng
Trong giai đoạn đầu đời, bé đã thể hiện những dấu hiệu thú vị của việc tập nói. Những biểu hiện đáng chú ý gồm:
- Trẻ thường khóc nhưng ngay lập tức bình tĩnh khi nghe âm thanh của người quen.
- Đồ vật không chỉ là đối tượng để khám phá mà còn là công cụ giao tiếp; trẻ sẽ đập, ném hoặc đưa vào miệng.
- Bé bắt chước hành động của người khác như vẫy tay chào.
- Gương mặt của bé trở thành một phương tiện giao tiếp, với những biểu cảm như mỉm cười hay nhăn mặt.
- Bé sẽ lắng nghe âm thanh và cố gắng phản hồi lại.
- Những âm thanh ê a được phát ra mà không có nghĩa rõ ràng, nhưng đây là cách bé giao tiếp ban đầu.
Trẻ nhỏ phản ứng với âm thanh
2. Giai đoạn bé từ 6 tháng đến 12 tháng
Giai đoạn từ 6 tháng đến 12 tháng là thời điểm mà trẻ phát triển nhanh chóng cả về thể chất và ngôn ngữ:
- Bé bắt đầu phát âm những từ đơn giản như “bà”, “mẹ”.
- Trẻ có thể gật hoặc lắc đầu để thể hiện ý kiến về việc gì đó.
- Bé dần dần có thể gọi tên của một số đồ vật hay con vật quen thuộc.
- Trẻ biết sử dụng từ đơn giản để yêu cầu, ví dụ như “măm măm” khi muốn ăn.
- Bé có thể nhớ tên một số bộ phận cơ thể như mắt, mũi, tai.
- Trẻ có khả năng tuân theo những chỉ dẫn đơn giản như “đưa đây”, “ngồi xuống”.
3. Bé từ 1 đến 2 tuổi
Giai đoạn từ 1 đến 2 tuổi chứng kiến sự bùng nổ về khả năng giao tiếp của trẻ:
- Trẻ có thể phát âm từ 50 đến 200 từ.
- Bắt đầu ghép hai hoặc ba từ lại với nhau thành câu, ví dụ “bế em”, “uống nước”.
- Trẻ có khả năng trả lời các câu hỏi đơn giản và tuân theo chỉ dẫn với hai từ khóa.
- Trẻ có thể lật sách và chỉ vào những hình ảnh quen thuộc.
4. Bé 3 tuổi
Đến giai đoạn 3 tuổi, sự phát triển ngôn ngữ của trẻ trở nên rõ ràng hơn. Thời điểm này cũng là lúc trẻ bắt đầu đi học mẫu giáo:
- Bé sử dụng các câu dài hơn, có thể lên đến năm từ như “bé công viên với mẹ”.
- Khả năng học từ mới gia tăng mạnh mẽ, trẻ có thể hiểu và trò chuyện về các đặc điểm như màu sắc, kích thước.
- Trẻ có khả năng tuân theo những chỉ dẫn phức tạp hơn và thể hiện mong muốn bằng các câu đơn giản.
- Bé cũng thích xem sách cùng người lớn và diễn giải những hình minh họa trong sách.
Cha mẹ nên làm gì để giúp trẻ tập nói?
Mặc dù các giai đoạn tập nói kéo dài, thì vai trò của cha mẹ trong việc hỗ trợ trẻ là rất quan trọng. Dưới đây là một số cách cha mẹ có thể thực hiện:
- Bắt chước âm thanh của bé để khuyến khích giao tiếp. Mỗi khi trẻ phát ra âm thanh, hãy động viên và thể hiện sự khích lệ.
- Hát hoặc đọc thơ cùng con. Tạo thời gian để cùng nhau khám phá sách và giải thích về hình minh họa.
- Đưa trẻ đi chơi ở công viên hay khu vui chơi, kết hợp giải thích về những điều trẻ thấy xung quanh.
- Khuyến khích trẻ theo dõi các chương trình TV giáo dục, giúp trẻ phát triển tư duy phản biện bằng cách đặt câu hỏi về những gì trẻ thấy.
Với những thông tin trên, mong rằng cha mẹ sẽ có được cái nhìn tổng quan hơn về giai đoạn tập nói của trẻ, từ đó có những hỗ trợ phù hợp giúp trẻ phát triển ngôn ngữ một cách tự nhiên nhất. Để tìm hiểu thêm những thông tin bổ ích khác, hãy truy cập hutmobung.com.vn.
