Gần 10% phụ nữ mang thai gặp phải tình trạng đái tháo đường thai kỳ, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé, tiềm ẩn nhiều rủi ro trong thai kỳ và quá trình sinh nở. Vậy mẹ bầu nên ăn gì để tránh tiểu đường thai kỳ? Nên hạn chế những thực phẩm nào? Hutmobung sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức dinh dưỡng thiết yếu để có một thai kỳ khỏe mạnh.
Chế độ ăn lành mạnh cho bà bầu
Chế Độ Ăn Uống Lành Mạnh Phòng Ngừa Tiểu Đường Thai Kỳ
Khi mang thai, quá trình trao đổi chất thay đổi đáng kể. Mẹ bầu cần một chế độ ăn uống lành mạnh, vừa đủ dinh dưỡng cho bé, vừa kiểm soát lượng đường huyết. Để giảm thiểu nguy cơ tiểu đường thai kỳ, mẹ bầu cần lưu ý:
- Chia nhỏ bữa ăn: Ăn 5-6 bữa nhỏ mỗi ngày thay vì 3 bữa lớn giúp kiểm soát lượng đường trong máu tốt hơn, tránh tăng đột biến sau mỗi bữa ăn. Nhu cầu dinh dưỡng tăng cao khi mang thai, nhưng ăn quá nhiều một lúc có thể gây tăng đường huyết.
- Hạn chế đồ ngọt: Bánh kẹo, nước ngọt chứa nhiều đường tinh luyện, tăng calo mà không cung cấp nhiều dưỡng chất. Nếu thèm ngọt, mẹ bầu nên chọn trái cây tươi, nguồn cung cấp đường tự nhiên, giúp ổn định đường huyết.
- Ăn đa dạng thực phẩm: Đảm bảo cung cấp đầy đủ và cân bằng các nhóm chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của thai nhi.
- Bổ sung nhiều chất xơ: Chất xơ rất tốt cho mẹ bầu, giúp ngăn ngừa táo bón, kiểm soát cân nặng và đặc biệt là giảm nguy cơ tiểu đường thai kỳ.
Thực Phẩm Tốt Cho Mẹ Bầu, Ngăn Ngừa Tiểu Đường Thai Kỳ
Chế độ ăn uống ảnh hưởng trực tiếp đến lượng đường trong máu. Dưới đây là những nhóm thực phẩm mẹ bầu nên bổ sung để phòng ngừa tiểu đường thai kỳ:
Thực Phẩm Giàu Protein
Protein (chất đạm) là thành phần thiết yếu cấu tạo nên tế bào, cung cấp năng lượng và vô cùng quan trọng cho sự phát triển của thai nhi. Mẹ bầu cần bổ sung đầy đủ protein từ cả nguồn động vật và thực vật.
- Nguồn động vật: Thịt lợn nạc, thịt bò nạc, cá, trứng, ức gà, tôm, hải sản, sữa chua không đường, phô mai, sữa không đường…
- Nguồn thực vật: Đậu xanh, đậu nành, vừng, lạc, bơ đậu phộng…
Hàm lượng khuyến nghị: 70-100g protein/ngày (tăng dần theo từng giai đoạn thai kỳ).
Thực phẩm giàu protein cho bà bầu
Thực Phẩm Giàu Chất Xơ
Chất xơ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mẹ bầu: duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh, giảm táo bón, tiền sản giật, hỗ trợ giảm cân và ngăn ngừa tiểu đường thai kỳ.
Hàm lượng khuyến nghị: 25-30g chất xơ/ngày.
- Rau: Cải xanh, bông cải xanh, bí đao, khoai lang, đậu lăng, đậu Hà Lan, măng tây, dưa chuột…
- Trái cây: Cam, chuối, táo, bơ, mâm xôi, lựu, nho, xoài…
- Ngũ cốc, các loại hạt: Gạo lứt, yến mạch, hạnh nhân, hạt óc chó, hồ đào, đậu đen…
Thực phẩm giàu chất xơ
Bột Đường (Carbohydrate)
Carbohydrate là nguồn năng lượng chính cho cơ thể. Tuy nhiên, nếu nạp quá nhiều, phần dư thừa có thể làm tăng đường huyết.
Hàm lượng khuyến nghị: 175-210g carbohydrate/ngày.
Mẹ bầu nên chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp như gạo lứt, ngũ cốc nguyên hạt, bánh mì nguyên cám, bột yến mạch…
Bột đường có chỉ số đường huyết thấp
Chất Béo Không Bão Hòa
Chất béo đóng vai trò quan trọng trong sự hình thành và phát triển thị giác, trí não của thai nhi. Chúng cũng cung cấp năng lượng, là môi trường chuyển hóa vitamin và bổ sung acid béo thiết yếu.
Hàm lượng khuyến nghị: 20-35% tổng lượng calo.
Mẹ bầu nên ưu tiên chất béo không bão hòa, hạn chế chất béo bão hòa để tránh tăng cholesterol xấu và nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Nguồn chất béo không bão hòa: Cá, dầu thực vật (dầu ô liu, dầu đậu nành, dầu hướng dương), các loại hạt, hạt lanh, đậu…
Chất béo không bão hòa
Vitamin và Khoáng Chất
Vitamin và khoáng chất không thể thiếu trong chế độ ăn của mẹ bầu. Việc bổ sung đầy đủ các vi chất này trước, trong và sau sinh giúp bé phát triển khỏe mạnh, hỗ trợ mẹ phục hồi sau sinh, tăng cường miễn dịch và ngăn ngừa tiểu đường.
| Thành phần | Nhu cầu/ngày | Thực phẩm |
|---|---|---|
| Sắt | 45mg | Thịt đỏ, cá, thịt gia cầm, trứng, đậu, quả hạch, ngũ cốc nguyên hạt… |
| Canxi | 1000mg | Sữa, sữa chua, phô mai, rau lá xanh, các loại hạt, cá mòi… |
| Vitamin B9 | 400mcg | Bánh mì, gạo, ngũ cốc, mì ống… |
| Vitamin D | 600IU | Cá hồi, cá thu, lòng đỏ trứng, dầu gan cá, sữa… |
| Vitamin C | 85mg | Cam, quýt, dâu tây, cà chua, bông cải xanh… |
Thực Phẩm Nên Tránh Để Giảm Nguy Cơ Tiểu Đường Thai Kỳ
Sự thay đổi hormone khi mang thai có thể ảnh hưởng đến khả năng sản xuất insulin và điều hòa glucose. Để giảm nguy cơ tiểu đường thai kỳ, mẹ bầu nên hạn chế các thực phẩm sau:
- Thực phẩm chứa nhiều đường: Bánh kẹo, kem, chè, socola…
- Mỡ động vật: Mỡ heo, da động vật, thịt chế biến sẵn, pate… chứa nhiều chất béo bão hòa, làm tăng cholesterol xấu, nguy cơ béo phì và tiểu đường thai kỳ.
- Đồ ăn nhanh, chế biến sẵn: Mì hộp, snack, khoai tây chiên… chứa nhiều calo và chất béo, làm tăng đường huyết nhanh chóng.
Hạn chế đồ ngọt
Biện Pháp Phòng Ngừa Tiểu Đường Thai Kỳ Khác
Ngoài chế độ ăn uống, mẹ bầu nên áp dụng các biện pháp sau để phòng ngừa tiểu đường thai kỳ:
- Tập thể dục thường xuyên: Đi bộ 30 phút mỗi ngày, tập yoga cho bà bầu, làm việc nhà vừa sức giúp tăng cường tuần hoàn máu, hỗ trợ insulin hoạt động hiệu quả, ổn định đường huyết.
- Kiểm soát cân nặng: Tăng cân khi mang thai là bình thường, nhưng tăng cân quá nhanh và quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ tiểu đường thai kỳ. Mẹ bầu nên theo dõi cân nặng thường xuyên và tham khảo ý kiến bác sĩ về mức tăng cân hợp lý.
- Khám thai và kiểm tra đường huyết định kỳ: Việc kiểm tra đường huyết đều đặn giúp bác sĩ theo dõi tình trạng sức khỏe của mẹ và bé, phát hiện sớm tiểu đường thai kỳ và đưa ra lời khuyên phù hợp.
Kết Luận
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa tiểu đường thai kỳ. Bằng việc lựa chọn thực phẩm lành mạnh, mẹ bầu có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh, đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.
Hutmobung là trang tin tức kiến thức dinh dưỡng toàn diện, cung cấp thông tin khoa học và đáng tin cậy cho người Việt. Chúng tôi cung cấp các bài viết về dinh dưỡng cho mọi đối tượng, từ trẻ em đến người lớn, phụ nữ mang thai và người cao tuổi. Hãy truy cập website https://hutmobung.com.vn hoặc liên hệ hotline 0906 193 473 để được tư vấn và hỗ trợ. Địa chỉ: Số 25, Đường Nguyễn Văn Cừ, Phường 3, Quận 5, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam. Email: [email protected].
