Tay chân miệng là một trong những bệnh truyền nhiễm phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt là những bé dưới 5 tuổi. Hàng năm, dịch bệnh thường bùng phát mạnh mẽ trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 5 và từ tháng 8 đến tháng 9. Vì tính chất lây lan nhanh chóng và nguy cơ tiềm ẩn những biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện kịp thời, việc nắm rõ các dấu hiệu cũng như cách phòng ngừa bệnh tay chân miệng là vô cùng cần thiết cho các bậc phụ huynh.
1. Nguyên nhân gây ra bệnh tay chân miệng
Bệnh tay chân miệng chủ yếu do sự lây lan của virus thuộc nhóm Coxsackie, đặc biệt là virus Coxsackie A16 và Enterovirus 71. Ngoài ra, một số chủng virus khác cũng có thể gây ra bệnh này, như Coxsackie A4, A5, A6, A9, A10 và virus Coxsackie nhóm B (B1-B3, B5). Bệnh thường gặp ở trẻ em dưới 5 tuổi, đặc biệt tại những khu vực đông người như trường học hoặc nhà trẻ.
2. Triệu chứng của bệnh tay chân miệng
Triệu chứng của bệnh tay chân miệng ở trẻ em
Các triệu chứng của bệnh tay chân miệng phát triển qua nhiều giai đoạn khác nhau:
- Giai đoạn ủ bệnh: Thời gian ủ bệnh dao động từ 3 đến 6 ngày.
- Giai đoạn khởi phát:
- Trẻ thường bị sốt nhẹ từ 37,5 đến 38 độ C hoặc sốt cao từ 38 đến 39 độ C.
- Cảm giác mệt mỏi, đau họng, và có thể xuất hiện đau rát ở miệng.
- Trẻ có thể chảy nước bọt nhiều và biếng ăn, hoặc tiêu chảy vài lần trong ngày.
- Giai đoạn toàn phát: Sau khoảng 1 – 2 ngày từ khi khởi phát, trẻ sẽ xuất hiện triệu chứng điển hình của bệnh:
- Phát ban dạng phỏng nước ở lòng bàn tay, bàn chân, đầu gối, và mông. Những bóng nước này đường kính từ 2 – 10mm, có màu xám, có thể mọc lồi hoặc ẩn dưới da.
- Loét miệng xuất hiện với bóng nước đường kính khoảng 2 – 3mm, rất dễ vỡ, tạo nên những vết loét đau đớn cho trẻ khi ăn uống.
- Những dấu hiệu toàn thân như rối loạn tri giác, mê sảng, co giật, thường xuất hiện khi trẻ sốt cao ≥39 độ C.
3. Đường lây truyền của bệnh tay chân miệng
Virus tay chân miệng có thể lây truyền qua nhiều cách
Virus gây bệnh tay chân miệng có khả năng lây lan rất nhanh, chủ yếu qua đường miệng và các chất tiết từ mũi, miệng, phân hoặc nước bọt của trẻ mắc bệnh. Chính vì vậy, việc nâng cao ý thức phòng ngừa là rất cần thiết.
4. Cách điều trị bệnh tay chân miệng ở trẻ em
Hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu hay vaccine phòng ngừa tay chân miệng. Việc điều trị chủ yếu tập trung vào chăm sóc triệu chứng tại nhà, bao gồm sử dụng thuốc hạ sốt và giảm đau, cùng với việc cung cấp đủ nước cho trẻ. Nếu trẻ có dấu hiệu sốt cao, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được theo dõi và điều trị kịp thời.
5. Biện pháp phòng ngừa bệnh tay chân miệng ở trẻ em
Giữ vệ sinh cho trẻ là phương pháp phòng ngừa tay chân miệng hiệu quả
Phòng ngừa tay chân miệng rất quan trọng, nhất là trong các giai đoạn chuyển mùa và khi thời tiết nóng ẩm thuận lợi cho virus phát triển. Một số biện pháp hữu ích bao gồm:
Đối với các cơ sở giáo dục:
- Thực hiện vệ sinh sạch sẽ các phòng học và đồ chơi bằng dung dịch diệt khuẩn.
- Tăng cường giáo dục cho trẻ và phụ huynh về những dấu hiệu của bệnh tay chân miệng.
- Ngay khi trẻ có biểu hiện của bệnh, cần cho trẻ nghỉ ở nhà và đưa đến bác sĩ thăm khám.
Tại gia đình:
- Đảm bảo chế độ dinh dưỡng đa dạng và đầy đủ để nâng cao khả năng miễn dịch cho trẻ.
- Thường xuyên lau chùi nhà cửa và đồ chơi của trẻ.
- Tạo thói quen rửa tay cho trẻ với xà phòng sau khi ăn, trước khi ăn, và sau khi đi vệ sinh.
- Hướng dẫn trẻ cách hắt hơi hoặc ho vào khuỷu tay để giảm lây lan virus.
- Tránh cho trẻ tiếp xúc gần gũi với những trẻ đang mắc bệnh hay có dấu hiệu nghi ngờ.
Ngoài các biện pháp trên, các bậc phụ huynh cần theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe của trẻ. Nếu trẻ có dấu hiệu như sốt cao, li bì, hoặc mất tỉnh táo, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức để được chăm sóc y tế kịp thời.
Chúc các bé luôn khỏe mạnh và ít bị bệnh!
